Frank Knopers bespreekt in de maandupdate met Yael Potjer de radicale koerswijziging van Amerika onder Trump, waarbij de VS op geopolitiek, economisch en maatschappelijk vlak een compleet andere richting inslaat dan Europa. Terwijl Trump inzet op machtspolitiek, energieonafhankelijkheid en herindustrialisatie, blijft Europa vasthouden aan regulering, klimaatbeleid en bureaucratie, wat volgens Frank steeds meer botst met de belangen van individuele lidstaten. Daarnaast gaat hij in op de verschillen in financieel beleid, de toekomst van digitale valuta, en de kansen voor beleggers in 2025 op het gebied van goud, Bitcoin en de aandelenmarkt.
Blog
Kan het Westen de komende vlucht uit valuta nog stoppen?
Ondanks zorgwekkende berichten over de Duitse industrie, een dreigende handelsoorlog en militaire escalatie tussen het Westen en Rusland staan aandelenkoersen en huizenprijzen op recordhoogte. Maar ook goud en Bitcoin tikken steeds weer records aan. Zowel risicovolle beleggingen als veilige havens doen het goed. Hoe kan dit? Waarom blijven de prijzen in beide categorieën zo snel stijgen?
Je zou misschien verwachten dat mensen met al die onzekerheden in de wereld op hun geld gaan zitten en hun toevlucht zoeken in de vermeende veiligheid van staatsleningen. Dat zou gepaard gaan met een lagere rente, dalende aandelenkoersen en dalende huizenprijzen. Paradoxaal genoeg zien we precies het tegenovergestelde. De economie draait op volle toeren en beleggers kopen alles wat los en vast zit.
In deze analyse kijken we eerst naar drie fundamentele veranderingen – op het gebied van economie, geopolitiek en maatschappij – die kunnen verklaren waarom inflatie een structureel probleem is geworden. Vervolgens blikken we vooruit op de toekomst. Wat zijn de gevolgen voor het Westen als we op deze koers blijven? En hoe kunnen we aan de inflatieval ontsnappen?
Victor Orbán: het Westen kan kiezen tussen verval of hervorming
De Hongaarse president Victor Orbán gaf op 27 juli jl. tijdens een bezoek aan een universitair zomerkamp in Transsylvanië een van de meest prikkelende geopolitieke lezingen van de afgelopen decennia (hier terug te lezen in een integrale vertaling door Frank Knopers). Omdat de lezing nogal wat aanknopingspunten bevat om de huidige sociologische, politieke en geopolitieke situatie in de wereld te duiden, vatten we de belangrijkste punten in deze analyse nog eens samen.
Orbán gaat in zijn lezing diep in op de tweedeling tussen westerse elites en hun eigen bevolking enerzijds en die tussen westerse en niet-westerse landen anderzijds. Als gevolg van deze tweedeling is er in het Westen sprake van versneld economisch, geopolitiek en cultureel verval. Orbán beschrijft in zijn lezing dat de oorzaak moet worden gezocht in de verzwakking van de drie belangrijke pijlers van de westerse dominantie van de afgelopen 500 jaar – religie, familiewaarden en de natiestaat. Terwijl Azië opkomt als een nieuw centrum van wereldmacht, staat het Westen voor een cruciale tweesprong: verder afglijden in verval of kiezen voor hervorming en vernieuwing.
Hoe Bitcoin een wereldwijd betaalmiddel kan worden
Met de komst van Bitcoin en de recente ontwikkelingen rondom digitaal centralebankgeld staan we opnieuw op een kruispunt. Laten we ons geldsysteem bepalen door overheden en centrale banken met de geplande invoering van digitaal centralebankgeld (CBDC) of kies de markt voor Bitcoin, een alternatieve vorm van geld die geen enkele centrale autoriteit kan sturen en die als een wereldvaluta gebruikt kan worden?
In deze analyse laten we zien op welke manier Bitcoin een wereldwijd betaalmiddel kan worden, of beter gezegd het fundament kan vormen voor een nieuw geldsysteem. Dat is nodig, omdat het vertrouwen in het huidige geldsysteem op basis van de Amerikaanse dollar tanende is en de markt zal uitwijken naar een alternatief. We beargumenteren dat dit alternatief eerder Bitcoin zal zijn dan digitaal centralebankgeld, omdat geen enkele CBDC de rol van de dollar als wereldmunt kan overnemen. Wat staat ons te wachten en hoe kan een geldsysteem op basis van Bitcoin eruitzien?
Drie pijlers van westerse macht brokkelen af
De hegemoniale status van de VS en het Westen berust op drie pijlers: monetaire en economische dominantie, hard power waar militaire kracht mee wordt gefinancierd en culturele soft power, die voortkomt uit de harde economische en militaire kracht. Alle drie pijlers verzwakken grotendeels door eigen toedoen. De monetaire en economische macht kalft af door het opheffen van de neutrale status van de dollar en de geopolitieke positie verzwakt door de-industrialisering en militaire overmoed.
Soft power wordt ondermijnd door culturele inertie en inconsequent en immoreel buitenlands beleid. Het verlies van soft power is misschien nog wel gevaarlijker dan dat van hard power, omdat het gebaseerd is op immateriële zaken als vertrouwen en respect. Het gezegde ‘vertrouwen komt te voet, maar gaat te paard’ is dan ook een uitermate geschikte beschrijving van wat er op het spel staat.